नाशिक हे धार्मिक, ऐतिहासिक आणि सांस्कृतिकदृष्ट्या समृद्ध शहर असून, येथे अनेक प्रसिद्ध मंदिरे आणि तीर्थस्थळे आहेत. त्यातीलच एक प्रसिद्ध आणि श्रद्धास्थान असलेले नवश्य गणपती मंदिर हे भक्तगणांसाठी विशेष महत्त्वाचे आहे. गोदावरी नदीच्या काठावर वसलेले हे मंदिर भक्तांसाठी श्रद्धा आणि भक्तीचे केंद्र बनले आहे.
मंदिराचा इतिहास
नवश्य गणपती मंदिराची स्थापना १८व्या शतकात पेशव्यांच्या काळात झाली. हे मंदिर सर्वसामान्य लोकांपासून ते पेशव्यांपर्यंत सर्वांसाठी श्रद्धेचे स्थान राहिले आहे. पेशव्यांच्या सैन्याने लढाईवर जाताना येथे गणपतीचे दर्शन घेऊन विजयाची प्रार्थना केली असल्याचा उल्लेख इतिहासात आढळतो. असे मानले जाते की, जे भक्त मनःपूर्वक प्रार्थना करतात त्यांची मनोकामना पूर्ण होते, म्हणूनच याला “नवश्य” गणपती असे नाव देण्यात आले आहे.
वास्तुकला आणि मंदिराची रचना
नवश्य गणपती मंदिर हे पारंपरिक मराठा शैलीतील मंदिरांपैकी एक आहे. मंदिराचे बांधकाम साधे आणि आकर्षक असून, गाभाऱ्यात श्री गणेशाची सुंदर मूर्ती विराजमान आहे. ही मूर्ती लहान व गोड रूप असलेली असून, भक्तगण अत्यंत भक्तिभावाने येथे दर्शन घेतात. मंदिराचे विशेष वैशिष्ट्य म्हणजे हे गोदावरी नदीच्या किनारी स्थित असल्यामुळे अत्यंत सुंदर आणि शांत परिसरात वसलेले आहे. मंदिराच्या पाठीमागे निसर्गरम्य दृश्य असल्यामुळे येथे आलेल्या भक्तांना मानसिक शांती मिळते.
धार्मिक महत्त्व आणि श्रद्धा
नवश्य गणपती मंदिराला मनोकामना पूर्ण करणारे स्थान म्हणून ओळखले जाते. येथे येणारे भाविक नवग्रह दोष, आर्थिक समस्या, मानसिक तणाव आणि कौटुंबिक संकटांपासून मुक्तीसाठी गणपतीचे आशीर्वाद घेतात. अनेक व्यापारी, विद्यार्थी आणि प्रवासी गणपतीच्या चरणी नतमस्तक होऊन आपली प्रार्थना करतात. येथील गणपतीला “नवश्य” हे नाव याच श्रद्धेमुळे मिळाले आहे. भक्तांच्या मनातील इच्छा पूर्ण करणारा हा गणपती असल्याने अनेकजण इथे नवस करतात आणि नवस पूर्ण झाल्यावर दर्शन घेऊन अभिषेक, मोदक अर्पण करतात.
मुख्य उत्सव आणि सण
- गणेश चतुर्थी – नवश्य गणपती मंदिरात गणेश चतुर्थी मोठ्या भक्तिभावाने साजरी केली जाते.
- अंगारकी चतुर्थी – या दिवशी विशेष पूजाअर्चा आणि अभिषेक विधी होतात.
- माघ आणि भाद्रपद गणेशोत्सव – गणपतीच्या विशेष उपासनेसाठी मोठ्या प्रमाणावर भक्त येथे येतात.
- संकष्टी चतुर्थी – प्रत्येक महिन्यातील संकष्टी चतुर्थीला येथे विशेष पूजन व आरती केली जाते.
मंदिराला भेट देण्याचे सर्वोत्तम दिवस आणि वेळ
सकाळी ६:०० ते रात्री ९:०० – मंदिर दर्शनासाठी खुले असते.
गणेश चतुर्थी, अंगारकी चतुर्थी, संकष्टी चतुर्थीला विशेष उत्साह असतो.
सकाळी आणि संध्याकाळी गणेश आरतीला उपस्थित राहिल्यास भक्तांना सकारात्मक ऊर्जा मिळते.
निष्कर्ष
नवश्य गणपती मंदिर हे नाशिकमधील एक अत्यंत महत्त्वाचे धार्मिक स्थळ आहे. या मंदिराला भेट दिल्याने भक्तांना शांतता, सकारात्मक ऊर्जा आणि गणपती बाप्पाचे आशीर्वाद मिळतात. गोदावरीच्या किनाऱ्यावर असलेले हे मंदिर निसर्गसौंदर्य आणि आध्यात्मिक शांतीचा अनोखा संगम आहे.
टीप:
तुम्हाला वरील माहिती मध्ये काही करेक्शन करण्याची गरज आहे असे वाटत असल्यास, आम्हाला nashikarinfo@gmail.com या ईमेल वर मेल करा. धन्यवाद.